Grazen op de Ilhorn (Les pâturages de l' Ilhorn )

 Grazen op de Ilhorn

Een mooie berg is het. De flanken van de Ilhorn waren in de zomer dicht begroeid met heerlijk geurend gras. Een droom van een berg en dat wist men in Chandolin maar al te goed. Helaas behoorden deze prachtweiden hen  niet toe. Heel de noordelijke helling en het grootste deel van de zuidelijke behoorden tot het grondgebied van Leuk (Loèche). De grens bevond zich aan de rand van de dorpskern van Chandolin. 

Rond het einde van de lente vertrokken de boeren uit Leuk met hun koeien die heel de zomer grazend doorbrachten op de alpenweiden. De hoge kwaliteit van het gras zorgde voor de typische smaak van de kaas die ter plaatse werd bereid. 

Midden in de meimaand brak er eens een vreselijk onweer los. De regen striemde met ongeziene kracht. De waterhoos rukte heel de noordflank van de Ilhorn los waardoor het gevaarte volledig in de Rhônevallei stortte. De inwoners van Leuk moeten wel gedacht hebben dat hun laatste uur geslagen was. Ook in Chandolin zag men een gigantisch dreigende wolk de hemel bedekken die neersloeg op huis, akker en veld. De brokstukken van de Ilhorn stroomden helemaal naar beneden tot de plaats waar later het bos van Finges zou ontstaan. 

Na deze ravage bleken alle wegen naar de weiden verwoest. Erger nog: Door de afgrond die geslagen was, konden er onmogelijk nieuwe wegen worden aangelegd. Het was er volstrekt onbegaanbaar geworden. 

Nu de kuddes van Leuk niet meer bij hun weiden geraakten,  waren het de herders van Chandolin die hun koeien de volgende zomer naar de malse weiden van de Ilhorn leidden. Men trok zich niets aan van het protest van de Leukenaren  en van het betalen van een vergoeding aan de rechtmatige eigenaars wou men niet horen. Dat was duidelijk buiten de gevreesde Chénégouga gerekend. 

Het gebeurde de dag na Hemelvaart. De kuddes en de herders van Chandolin sliepen vredig. Maar toen gebeurde het. Om te begrijpen hoe vreselijk dit is, moet je weten wat de Chénégouga precies is... Het is namelijk een indrukwekkende bijeenkomst van lugubere wezens die luidruchtig te keer gaan tot horen en zien vergaat. Bovendien ziet men het niet maar men hoort het des te meer.  

De Chénégouga steekt diep in de nacht de kop op. Eerst heerst er een angstaanjagende stilte over de bergen. Niets of niemand durft nog te bewegen. Mens en dier houden de adem in. Zelfs de hemel brengt de sterren en de maan in veiligheid. Overal pikdonker. 

Na een tijdje beginnen helse geluiden te weerklinken die doen denken aan het einde van de wereld. Demonen en duivels bijten de spits af. Ze huilen met de wolven. Boze feeën sluiten aan met een akelig gegrinnik terwijl ze stenen op de daken gooien. Bloedstollend...

Daarna schreeuwen heksen op hun bezems in het rond. Ze rammelen aan de deuren om binnen te geraken en kleine kinderen mee te nemen. Ook paarden zonder kop ontbreken niet op de vervloekte bijeenkomst. In galop maken ze kabaal met hun zware poten. De grote nachtvogel Zirizui vertrouwt lugubere klanken toe aan alle windstreken. Ten slotte galmen de spot en de lach van Kobolden en Follatons die iedereen in de huizen jennen en sarren. De Chénégouga tovert de nacht om tot een hel. 

Enkel het ochtendlijke angelusklokje kan het legertje onverlaten verdrijven. Zo komt er een einde aan het duivelse kabaal. 

Die avond liet de Chénégouga zich al vóór middernacht horen. De koeien werden uit hun slaap gerukt. De angst joeg hen uit de stallen en deed hen vluchten in willekeurige richtingen. Helemaal van streek vluchtten ze tot diep in de vallei. 's Morgens zwoegden de herders om hun dieren te verzamelen. Kilometer na kilometer moesten ze afleggen om hun koeien terug te vinden van de vallei van Moiry tot de weiden op Sorebois!

De inwoners van Chandolin begrepen dat ze de Leukenaren onrecht hadden aangedaan en dat ze hiervoor gestraft werden. Ze haasten zich om de gevraagde vergoedingen te vereffenen. Sindsdien grazen de kuddes van Chandolin in rust en vrede in de hoge Alpen waar de Chénégouga nooit meer werd gehoord.